Bij directzaai wordt het hoofdgewas met een speciale zaaimachine gezaaid in de plantenresten van de vorige oogst of van de afgestorven groenbedekker. Directzaai is een vorm van een minimale bodembewerking doordat er geen aparte bodembewerking plaats vindt ter voorbereiding van het inzaaien. Het aantal werkgangen op de akker is beperkt.
Voordelen
Er worden geen bodembewerkingen uitgevoerd, wat een serieuze daling van arbeid en brandstof inhoudt. Alle gewasresten blijven aan de oppervlakte liggen zodat de impact van hevige neerslag en erosie geminimaliseerd wordt.
Door directzaai verbetert de bodemstructuur omdat er minder mechanische afbraak is van de bodemstructuur. De hoeveelheid afstromend water en erosie neemt af doordat er meer water in de bodem kan infiltreren.
Praktische uitvoering
Er is een speciale zaaimachine nodig met schijven of specifieke kouters. Hierdoor gaan de gewasresten niet stroppen.
Aandachtspunten
De keuze van de voorafgaande teelt is belangrijk om directzaai te kunnen toepassen. Bij een te grote massa gewasresten kan dit het zaaien immers bemoeilijken. Een grote massa gewasresten biedt ook een ideale habitat aan slakken en zo kan de ziektedruk oplopen (bv fusarium).
Op zware gronden bestaat de kans dat de zaaigeul niet volledig dicht geraakt na het zaaien. Dit kan een impact hebben op de opkomst van het gewas.
Bij sommige gewassen (bijv. maïs) en in te droge of te natte omstandigheden kan de zaaigeul open blijven. In deze situatie is een oppervlakkige bewerking van de bovenste bodemlaag vóór het inzaaien aangewezen om een goede opbrengst van het gewas te garanderen.
Steun en voorwaarden
In de wetgeving rond erosie speelt directzaai een rol in de conditionaliteit op de hoog (rode) en zeer hoog (paarse) erosiegevoelige percelen. Daar maken ze deel uit van het keuzepakket teelttechnische maatregelen.
Vanaf 2023 wordt via de ecoregeling steun voorzien bij directzaai.
